การดัดฟันหรือการจัดฟันเป็นทันตกรรมสาขาหนึ่ง ซึ่งให้ความสำคัญกับการเรียงตัวของฟัน เนื่องจากฟันที่เรียงอย่างไม่เป็นระเบียบนั้นสามารถส่งผลกระทบต่อรูปหน้า ประสิทธิภาพและวิธีการบดเคี้ยว และความสะดวกในการดูแลรักษาความสะอาดฟัน ซึ่งปัญหาต่างๆที่ควรเข้ารับการดัดฟันเช่น ฟันยื่น ฟันซ้อนเก ฟันเยิน ฟันห่าง เป็นต้น ปัญหาเหล่านี้สามารถปรึกษาทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจัดฟัน เพื่อวางแผนการรักษา การปรับตำแหน่งของฟันเพื่อให้ฟันเรียงตัวกันอย่างสวยงาม
สัญญานเตือนว่าควรเข้ารับการรับคำปรึกษาด้านการจัดฟันมีดังนี้
- การหลุดของฟันน้ำนมที่เร็วหรือช้าผิดปกติ
- ความลำบากในการกัดหรือบดเคี้ยว
- การหายใจทางปาก
- กรณีมีฟันซ้อน เก หรืออยู่บนผิดตำแหน่ง
- กรณีที่มีเสียงของขากรรไกรหรือมีการเลื่อนของขากรรไกร
- การกัดเพดานปากหรือกระพุ้งแก้มบ่อยๆ
- การสบฟันที่ผิดปกติหรือไม่สามารถสบฟัน
- กรณีมีขากรรไกรและฟันที่ผิดปกติ ไม่เหมาะกับรูปหน้า
คุณประโยชน์ของการจัดฟัน
- เสริมสร้างความมั่นใจในการพูดคุย ยิ้ม หัวเราะ และใช้ชีวิตประจำวัน
- การเรียงตัวที่สวยงามของฟัน
- รอยยิ้มที่รับกับใบหน้ามากขึ้น
- การสบฟันที่ดีสามารถบดเคี้ยวอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ทำความสะอาดง่าย
คำแนะนำการจัดฟันโดย ทันตแพทย์หญิงยิ่งมณี เจิมธเนศ
จัดฟันใส ถอดได้
การจัดฟันใสInvisalignเป็นการจัดฟันที่สามารถถอดเข้า-ออกได้ ช่วยแก้ปัญหาการเรียงตัวของฟัน ให้มีความเป็นระเบียบสวยงาม โดยไม่ต้องติดเครื่องมือจัดฟัน
จัดฟันดามอน
การจัดฟันแบบดามอน เป็นการจัดฟันที่ไม่ต้องใช้ยางรัดลวดกับเครื่องมือจัดฟัน ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกเจ็บน้อยกว่าและระยะเวลาในการจัดฟันเร็วการจัดฟันแบบติดแน่นประเภทอื่น
จัดฟันสีเหมือนฟัน
วัสดุที่ใช้ในการจัดฟันได้รับการพัฒนามากขึ้น ช่วยให้มีทางเลือกเพิ่มขึ้นให้แก่ผู้สนใจ โดยนอกเหนือจากใช้วัสดุโลหะแบบทั่วๆไป ในการจัดฟันแบบติดแน่น ปัจจุบันได้มีวัสดุ สีเหมือนฟันที่ช่วยให้วัสดุ ในการจัดฟันเป็นที่สังเกตเห็นได้น้อยลงด้วย
จัดฟันแบบโลหะ
เป็นวิธีการจัดฟันที่นิยมใช้มานาน โดยปัจจุบันได้มีการพัฒนาขนาด ของวัสดุที่ใช้ให้มีขนาดเล็กลง มีประสิทธิภาพสูงขึ้น และให้ความรู้สึก สะดวกสบายเพิ่มมากขึ้น อีกด้วยอีกทั้งมียางสีต่างๆให้เลือกมากมาย
จัดฟันด้านใน
เป็นการติดเครื่องมือด้านหลังฟัน ช่วยให้ไม่สามารถเห็นเครื่องมือ จากการพูดคุยหรือจากการยิ้มแย้มได้ การจัดฟันประเภทนี้เหมาะสำหรับ ผู้ที่ต้องการแก้ปัญหาการเรียงตัว ของฟันผิดปกติแต่ไม่ต้องการให้ ผู้อื่นสามารถสังเกตเห็นเครื่องมือจัดฟันได้
รีเทรนเนอร์(retainer)
เครื่องมือคงสภาพฟัน (retainer) เป็นเครื่องมือที่สามารถถอดออกได้ เริ่มใช้หลังจากการจัดฟันเสร็จ เพื่อช่วยให้ฟันคงอยู่ตำแหน่งเดิม ไม่ให้เกิดการเคลื่อนตัว หรือกลับมาเกดังเดิม และสามารถช่วยแก้ไขปัญหา การเรียงตัวของฟันที่มีความผิดปกติเล็กน้อยได้ในบางกรณี
การดูแลรักษาขณะจัดฟัน
- ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีความแข็งหรือเหนียว
- ไม่ควรเคี้ยวหรือกัดของแข็ง เนื่องจากการหลุดของวัสดุจัดฟันจะก่อให้เกิดความล่าช้าในการจัดฟันได้
- การดูแลรักษาสุขภาพปากและฟันอย่างถูกวิธีมีความสำคัญเสมอ
- ทำตามคำแนะนำของทันตแพทย์ด้านการดูแลรักษาความสะอาดอย่างถูกวิธี
- ช่วยป้องกันการเกิดปัญหาในช่องปากต่างๆ เช่น การเกิดฟันผุได้